Kalwaria Zebrzydowska

Początek sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej związany jest z datą 1602 roku. Wtedy to Mikołaj Zebrzydowski przekazał zakonowi bernardynów Kalwarię. W 1604 roku została rozpoczęta budowa kościoła, klasztoru oraz kaplic drogi Krzyżowej, którą kontynuowali oraz udoskonalali kolejni fundatorzy: Michał Zebrzydowski oraz Magdalena Czartoryska. Budowle zostały wzniesione według projektów: włoskiego architekta Jana Marii Bernardoniego oraz flamandzkiego architekta i jednocześnie złotnika – Pawła Baudartha.

Kalwaria to znane nie tylko w Polsce, ale i w Europie, miejsce kultu maryjnego oraz kultu Męki Pańskiej. Tutejsze sanktuarium to jedno z głównych miejsc pielgrzymkowych w Polsce. Walory kulturowe, krajobrazowe oraz architektoniczne sanktuarium, klasztoru oraz okolicznych kaplic zostały zauważone i docenione, dzięki czemu obiekty te zostały wpisane w 1999 roku Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Sierpień oraz wrzesień to miesiące, podczas których obchodzone są uroczystości będące upamiętnieniem narodzin oraz wniebowzięcia Matki Bożej. Natomiast w Wielkim Tygodniu prezentowane są misteria Męki Pańskiej, które w sposób bardzo realistyczny odzwierciedlają ostatnie chwile życia, śmierć oraz zmartwychwstanie Chrystusa. Nabożeństwa odbywają się w porządku niezmiennym od początków istnienia Kalwarii. W misteriach biorą udział ucharakteryzowani oraz przebrani księża z seminarium duchownego. Misteria odgrywające się w Kalwarii Zebrzydowskiej uważane są za najstarsze uroczystości tego typu na ziemiach polskich. Ponadto, co warto zaznaczyć, są one najbardziej zbliżone do średniowiecznych misteriów w skali europejskiej.

Obrzędy rozpoczyna uroczysty wjazd Chrystusa do Jerozolimy w Niedzielę Palmową. W Wielką Środę ma miejsce uczta u Szymona, zdrada Judasza oraz posiedzenie Sanhedrynu, na którym podjęta zostaje decyzja o śmierci Jezusa. W Wielki Czwartek następuje obmycie nóg, pożegnanie Chrystusa z apostołami oraz procesja do Ogrójca, gdzie rozgrywa się pojmanie oraz ucieczka apostołów, a następnie wyrusza pochód przed Pałac Kajfasza. W Wielki Piątek ma miejsce sąd u Kajfasza, skazanie Jezusa oraz wyrusza tradycyjna Droga Krzyżowa. Biorą w niej udział tysiące pątników.

Żywe, przebrane w kostiumy postacie w sposób sugestywny oddziałują na wyobraźnię przybywających pielgrzymów. Warto wybrać się do Kalwarii Zebrzydowskiej na cały Wielki Tydzień, by móc przybliżyć się do poznania tajemnicy Męki Pańskiej oraz w pełni przeżyć okres wielkanocny. Udział w misteriach kalwaryjskich zapewnia, że kolejne święta wielkanocne będą już inne – dalsze od konsumpcji, bliższe – głębokiej refleksji.